TK ws.warunków bezpieczeństwa i higieny pracy funkcjonariuszy
We wrześniu 2014 r. Rzecznik Praw Obywatelskich zakwestionował zgodność z Konstytucją RP przepisów m.in. ustawy o Policji, które w jego opinii nie gwarantują prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Dziś Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w tej sprawie.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że m.in. art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2015 r. poz. 355, 529 i 1066) jest niezgodny z art. 66 ust. 1 w związku z art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 87 ust. 2 Konstytucji. Przepisy stracą moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.
Wniosek do TK skierowała poprzednia RPO Irena Lipowicz. Powołując się na art. 66 konstytucji, podkreśliła, że - jak głosi ustawa zasadnicza - każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a sposób realizacji tego prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa. Zdaniem RPO prawo to nie jest ograniczone wyłącznie do osób pozostających w stosunku pracy, ale dotyczy wszelkich innych osób, w tym również funkcjonariuszy służb mundurowych.
Dlatego RPO zaskarżyła do TK ustawy o Policji, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Służbie Celnej, Służbie Kontrwywiadu oraz Wywiadu Wojskowego.
We wniosku podkreśliła, że ustawy o Policji i Straży Granicznej upoważniają jedynie ich komendantów głównych do określenia w drodze zarządzeń szczegółowych warunków bezpieczeństwa i higieny służby. Ustawa o BOR w ogóle pomija te zagadnienia. Pragmatyki służbowe funkcjonariuszy ABW, AW, CBA, Służby Celnej, SKW i SWW nie realizują obowiązku ustawowej regulacji konstytucyjnego prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Ustawodawca przekazał obowiązek określenia warunków bezpieczeństwa i higieny służby premierowi, szefowi MON i ministrowi finansów. Obowiązki te zostały sformułowane w akcie wewnętrznie obowiązującym oraz w aktach wykonawczych do ustaw - co zdaniem RPO - narusza normę wynikającą z konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że zgodnie z art. 66 ustawy zasadniczej każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. "Uprawnionym jest każdy wykonawca szeroko rozumianej pracy, a nie tylko osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w rozumieniu kodeksu pracy" - napisano w komunikacie TK po rozpatrzeniu sprawy.
Trybunał wskazał, że ustawodawca może w zaskarżonych ustawach uregulować kwestie bhp dla służb. "Niedopuszczalne jest w szczególności przekazywanie do unormowania w drodze zarządzeń, czyli aktów prawa wewnętrznego, kwestii, które w świetle konstytucji powinny być zawarte w ustawie" - uznał TK.
Czytaj także: RPO o warunkach bezpieczeństwa i higieny pracy funkcjonariuszy