Informacyjny Serwis Policyjny

W  ramach  kilku  programów  prawnych  Helsińskiej  Fundacji  Praw Człowieka zostaliśmy skonfrontowani z nowym zagadnieniem tzw. demaskatorów  czy  też  sygnalistów.  To  osoby,  które  w  interesie ogólnym  ujawniają  znane  im  nieprawidłowości  mające  publiczne znaczenie w działaniach instytucji władzy lub innych podmiotów. Jednocześnie postępowanie sygnalistów naraża ich na zarzut złamania różnych reguł: prawa pracy (bo postępują „nielojalnie” wobec przełożonych i zatrudniającego ich podmiotu), kodeksów zawodowych  (jeśli  te  nakazują  rozstrzyganie  zarzutów  za  pomocą „korporacyjnych procedur” i zabraniają „wynoszenia” sprawy poza własne  środowisko),  chroniących  informacje  poufne  i  tajemnice (gdy dochodzi do ich ujawnienia) czy dobre imię i cześć jednostki (gdy ujawniane informacje negatywnie wpływają na wizerunek pewnej osoby).

Sądy  oraz  inne  organy  stosujące  prawo  muszą  znaleźć  należytą równowagę  między  publicznymi  racjami,  które  powodują  podjęcie działań przez sygnalistów, a przepisami chroniącymi poszczególne interesy zbiorowe oraz indywidualne. Nawet jeśli ujawnianie nieprawidłowości, a tym bardziej nadużyć, służy ogólnemu dobru, sygnaliście  nie  zawsze  wolno  od  razu  zwrócić  się  do  opinii  publicznej.  Również  on  działa  w  ramach  pewnego  rygoru  prawnego i musi stopniować swoje postępowanie. Z drugiej strony koncentrowanie się przez sądy na przepisach prawa i egzekwowanie ich automatycznie przeciwko sygnaliście pomijać będzie obywatelski sens podjętych działań.

Niniejsze  opracowanie  ma  charakter  praktycznego  przewodnika. Pokazuje,  jakie  narzędzia  prawnicze  już  mamy  i  co  jeszcze  należy zrobić.