Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano ocenę funkcjonowania (OSR ex-post) ustawy z 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o Policji i innych ustaw (Dz.U. 2014 poz. 502).

Ustawa wprowadziła od 1 czerwca 2014 r., co do zasady, zmniejszenie uposażenia funkcjonariusza i żołnierza zawodowego za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim ze 100% do 80% uposażenia. Jednocześnie określiła wyjątki od tej zasady, w których funkcjonariusz i żołnierz zawodowy zachowuje prawo do 100% uposażenia. Do wyjątków tych należy m.in.: okres zwolnienia lekarskiego z powodu choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby, wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby oraz w drodze do miejsca pełnienia służby lub w drodze powrotnej ze służby, jak również choroby przypadającej w czasie ciąży.

Ustawa wprowadziła również zasadę, że środki finansowe uzyskane z tytułu zmniejszenia uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim zwiększają fundusz nagród i zapomóg odpowiednio funkcjonariuszy oraz żołnierzy zawodowych, z przeznaczeniem w całości na nagrody za wykonywanie zadań służbowych w zastępstwie funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych przebywających na zwolnieniach lekarskich.

Ustawa zawiera również przepisy umożliwiające kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do służby z powodu choroby, prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego, spełnienie wymogów formalnych zaświadczeń lekarskich oraz oświadczeń funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola lub szkoły dziecka.

Ponadto ustawa nakłada na funkcjonariusza i żołnierza zawodowego obowiązek dostarczenia w terminie 7 dni od daty jego otrzymania zaświadczenia lekarskiego, zaświadczenia jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi oraz decyzję wydaną przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Ten termin dotyczy również obowiązku złożenia oświadczenia w przypadku konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem do ukończenia przez nie 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza.

Oddziaływanie ustawy na funkcjonariuszy Policji

1. Zmniejszenie uposażenia funkcjonariuszom za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim ze 100% do 80% uposażenia

W pierwszym roku funkcjonowania ustawy (od 1 czerwca 2014 r. do 31 maja 2015 r.) liczba dni zwolnień lekarskich w Policji wyniosła 1.497.302. Porównując dane dotyczące liczby dni zwolnień lekarskich podane w OSR do projektu ustawy i za rok funkcjonowania ustawy wynika, że w Policji liczba dni zwolnień lekarskich wyniosła 1.497.302 i zmniejszyła się w stosunku do prezentowanej w OSR (2.199.546 dni) o 702.244 dni (o 32%).

Jak czytamy w uzasadnieniu mniejsza liczba dni zwolnień lekarskich przyczyniała się do lepszego wykonywania zadań ustawowych nałożonych na formację (jednostki wojskowe) oraz poprawiła tzw. dzienną obsadę służb w danej formacji (jednostek wojskowych), a to z kolei miało wpływ na zwiększenie bezpieczeństwa państwa i obywateli oraz samych funkcjonariuszy i żołnierzy.

2. Przyznanie nagrody za wykonywanie zadań służbowych w zastępstwie funkcjonariuszy przebywających na zwolnieniach lekarskich

Z uzyskanych ze zmniejszenia uposażeń funkcjonariuszom (żołnierzom zawodowym) przebywających na zwolnieniach lekarskich w pierwszym roku funkcjonowania ustawy dokonano wypłaty nagród funkcjonariuszom (żołnierzom zawodowym) za wykonywanie zadań służbowych w zastępstwie funkcjonariuszy (żołnierzy) przebywających na zwolnieniach lekarskich, z tego w Policji – 77.193 nagrody na łączną kwotę 26.345 tys. zł, co daje przeciętną nagrodę w kwocie 341 zł.

***

Co oznacza OSR ex-post

OSR ex-post jest jednym z elementów ewaluacji funkcjonowania aktu prawnego. Zgodnie z postanowieniami § 152 Regulaminu sporządza się ją, jeżeli Rada Ministrów bądź jej organ pomocniczy wystąpi o jej przygotowanie lub jeżeli wynika to z testu regulacyjnego założeń projektu ustawy przyjętych przez Radę Ministrów lub OSR projektu ustawy przyjętego przez Radę Ministrów. Oznacza to, że jeśli w ww. dokumentach wskazane zostało (w punkcie 11 testu regulacyjnego i punkcie 12 OSR), że ewaluacja efektów projektu nastąpi po określonym czasie funkcjonowania ustawy przy zastosowaniu określonych mierników, w tym terminie i na tych zasadach powinna zostać przygotowana OSR ex post. Ponadto, zgodnie z Regulaminem, członek Rady Ministrów może również przygotować OSR ex-post z własnej inicjatywy.

Celem przygotowania OSR ex-post jest zebranie w jednym dokumencie wszystkich istotnych informacji dotyczących funkcjonowania aktu prawnego celem oceny dotychczasowego działania regulacji oraz wypracowania wniosków i rekomendacji w zakresie konieczności dokonania jej zmian. Zebrane informacje mogą zostać wykorzystane przy tworzeniu testu regulacyjnego i OSR nowelizacji.