Neutralność polityczna korpusu służby cywilnej
Służba cywilna musi pozostać neutralna politycznie. Departament Służby Cywilnej wyjaśnia co należy przez to rozumieć.
Komunikat DCS:
W związku z nadchodzącymi wyborami przypominamy przepisy dotyczące neutralności. Służba cywilna nie może się angażować w działalność polityczną. To jej konstytucyjny obowiązek.
Zgodnie z art. 153 Konstytucji RP, korpus służby cywilnej działa w celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa. Ponadto, ustawa o służbie cywilnej stanowi, że członek korpusu służby cywilnej:
- nie może kierować się interesem jednostkowym lub grupowym przy wykonywaniu obowiązków służbowych,
- nie może publicznie manifestować poglądów politycznych,
Natomiast urzędnik służby cywilnej nie ma prawa tworzenia partii politycznych ani uczestniczenia w nich.
Chociaż przepisy ustawy o służbie cywilnej nie zakazują wykonywania mandatu posła lub senatora pracownikom administracji rządowej, to takie ograniczenie wynika wprost z Konstytucji. W przypadku uzyskania mandatu posła lub senatora, członek korpusu służby cywilnej jest zobowiązany do rozwiązania stosunku pracy w służbie cywilnej oraz złożenia Marszałkowi Sejmu bądź Senatu oświadczenia o złożeniu rezygnacji z zajmowanego stanowiska. W przeciwnym razie mandat posła lub senatora wygasa.
Żaden przepis nie zakazuje członkom korpusu służby cywilnej kandydowania w wyborach do Sejmu lub Senatu. Członek korpusu służby cywilnej kandydując na posła lub senatora jest jednak zobowiązany do przestrzegania bezwzględnego zakazu publicznego manifestowania poglądów politycznych. Zakaz ten obowiązuje w każdym momencie zatrudnienia - nawet, gdy nie ma on obowiązku wykonywania pracy (np. w razie korzystania z urlopu).
Członków korpusu służby cywilnej obowiązują także zasady etyki określone zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów. Jedną z zasad etyki urzędniczej jest zasada neutralności politycznej, która polega w szczególności na:
- niemanifestowaniu publicznym poglądów i sympatii politycznych, zwłaszcza nieprowadzeniu jakiejkolwiek agitacji o charakterze politycznym w służbie oraz poza nią;
- dystansowaniu się od wszelkich wpływów i nacisków politycznych mogących prowadzić do działań stronniczych;
- niepodejmowaniu żadnych publicznych działań bezpośrednio wspierających działania
- o charakterze politycznym;
- niestwarzaniu podejrzeń o sprzyjanie partiom politycznym i przestrzeganiu obowiązujących ograniczeń;
- dbałości o jasność i przejrzystość relacji z osobami pełniącymi funkcje polityczne, przy uwzględnieniu, że relacje te nie mogą podważać zaufania do politycznej neutralności członka korpusu służby cywilnej.
Stosowanie tych zasad obowiązuje także w mediach społecznościowych. Internet pomimo swojej specyfiki i nieformalnego charakteru nie jest środowiskiem anonimowym.
Członkowie służby cywilnej świadczą o całym korpusie nie tylko w pracy, ale i w życiu prywatnym. Bez powściągliwości w wyrażaniu swoich opinii trudno rzetelnie realizować konstytucyjne cele i zadania.
Naruszenie wspomnianych zakazów stanowi naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej i podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej, nawet wydaleniu z pracy.
Źródło: dsc.kprm.gov.pl