Prokuratorzy w walce z rasizmem i ksenofobią - raport za 2014 r.

Data publikacji: 07.05.2015

154 akty oskarżenia przeciwko 228 osobom w sprawach o przestępstwa popełniane z pobudek rasistowskich i ksenofobicznych skierowali prokuratorzy w 2014 r. do sądów. Łącznie w takich sprawach w ubiegłym roku prokuratorzy prowadzili 1365 postępowań, w tym 1062 nowe postępowania. Ilość postępowań prowadzonych w prokuraturach dotyczących przestępstw na tle rasistowskim w 2014 r. w porównaniu do lat ubiegłych zdecydowanie zwiększyła się.

Dla porównania w poprzednich latach takich spraw prowadzono:

  • w 2006 r. - 60,
  • w 2007 r. - 62,
  • w 2008 r. - 123,
  • w 2009 r. - 166,
  • w 2010 r. - 182,
  • w 2011 r. - 323,
  • w 2012 r. - 473,
  • w 2013 r. - 835.

Na taki wzrost postępowań w sprawach przestępstw popełnianych z pobudek rasistowskich i ksenofobicznych wpływa przede wszystkim radykalne zwiększenie liczby spraw z wykorzystaniem Internetu. Rośnie również świadomość społeczna przestępczego charakteru takich zachowań, co ma wpływ na zwiększenie liczby zawiadomień o przestępstwie.

Na 1365 postępowań prowadzonych w 2014 r.:

  • aż 624 , tj. ok. 46 % prowadzonych spraw dotyczyło przestępstw popełnianych z wykorzystaniem Internetu,

  • 16 spraw dotyczyło publikacji książkowych i prasowych,

  • 34 sprawy dotyczyły przestępstw związanych z zachowaniem kibiców i sportowców na zawodach sportowych lub w związku z zawodami,

  • 24 sprawy dotyczyły wydarzeń związanych z organizowanymi manifestacjami, zgromadzeniami, wiecami itp.

  • 188, tj. 14 % spraw, dotyczyło tzw. rasistowskich napisów tzw. graffiti na murach, budynkach, ogrodzeniach itp.,

  • 6 spraw dotyczyło audycji radiowych i telewizyjnych,

  • 89 spraw dotyczyło zdarzeń związanych ze stosowaniem przemocy wobec osoby,

  • 108 spraw dotyczyło wypowiadania gróźb wobec osoby,

  • 35 sprawy dotyczyły zdarzeń związanych z pobiciami przez więcej niż jedną osobę,

  • 44 sprawy dotyczyły zdarzeń związanych ze spowodowaniem uszkodzeń ciała o osoby pokrzywdzonej,

  • 37 spraw dotyczyło zdarzeń związanych z naruszeniami nietykalności cielesnej osoby,

  • 6 spraw dotyczyło zdarzeń związanych z podpaleniami.

Prokuratorskie akty oskarżenia (154) dotyczyły różnych zachowań sprawców. Część ze zdarzeń dotyczyła przestępstw popełnionych z wykorzystaniem Internetu - 30 spraw, 10 spraw dotyczyło rasistowskich graffiti na murach, budynkach, ogrodzeniach, 4 sprawy dotyczyły zachowań osób podczas zgromadzeń i manifestacji, 3 sprawy dotyczyły przestępstw związanych z zachowaniami kibiców lub sportowców i 1 sprawa dotyczyła publikacji książkowych i prasowych.

W 2014r. zapadło 137 orzeczeń sądowych w sprawach skierowanych z aktami oskarżenia. W 107 sprawach zapadły wyroki skazujące wobec 147 osób. Sądy warunkowo umorzyły postępowanie w 19 sprawach wobec 24 osób. W 6 sprawach zapadły wyroki uniewinniające wobec 10 osób.

W 2014 r. umorzono 596 spraw w zdecydowanej większości z powodu niewykrycia sprawców (chodzi głównie o przestępstwa popełnione z wykorzystaniem Internetu i tzw. graffiti), zaś w 299 sprawach odmówiono wszczęcia postępowania (brak uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa).

612 decyzji o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego lub jego umorzeniu zostało zbadanych w ramach nadzoru służbowego prokuratur nadrzędnych. Na 612 decyzji o odmowie lub umorzeniu 525, tj. ok. 86 %, uznano za zasadne. Co warto podkreślić, wbrew obiegowym opiniom prokuratorzy nie umarzali spraw z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu. W 2014 r. zapadła jedynie 1 decyzja z powołaniem się na taką przesłankę.

Źródło: Wydział Informacji i Kontaktu z Mediami Prokuratury Generalnej