Cześć ich pamięci!

Data publikacji: 28.04.2015

27 kwietnia br. szefowie policji polskiej i norweskiej wzięli udział w uroczystości upamiętniającej 271 norweskich policjantów, więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof.

W uroczystości uczestniczył jedyny żyjący uczestnik wydarzeń – 97-letni Trygve Rindhal, który wrócił do obozu po ponad 70 latach. Obecni byli również przedstawiciele władz samorządowych województwa pomorskiego oraz społeczeństwo Ziemi Pomorskiej.  

O godz. 9:50 miała miejsce uroczysta zbiórka pod bramą obozu, następnie zebrani goście przemaszerowali do Pomnika Wolności i Męczeństwa Muzeum KL Stutthof w Sztutowie poświęconego ofiarom obozu. Kolejnym punktem obchodów było odsłonięcie tablicy pamięci poświęconej wspominanym tego dnia norweskim policjantom i złożenie kwiatów. Minutą ciszy oddano im hołd. Następnie w budynku komendantury wyświetlono film o wyzwoleniu obozu, odbyła się także promocja książki opisującej losy uwięzionych norweskich policjantów napisana przez jednego z nich. Oprawę muzyczną ceremonii zapewniła orkiestra policji z Oslo.

***

9 maja 1945 roku wojska radzieckie wyzwoliły obóz koncentracyjny Stutthof. Założony przez Niemców w miejscowości Sztutowo w 1939 roku był pierwszym i najdłużej istniejącym obozem koncentracyjnym na terenach wchodzących w skład obecnej Polski. Obóz Stutthof stanowił jedno z głównych miejsc, służących do masowej eksterminacji ludności na obszarze okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie. W czerwcu 1944 roku włączono go do realizacji "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej". Nabrał więc charakteru obozu masowej zagłady.

Łącznie przez KL Stutthof przeszło około 120 tysięcy więźniów, obywateli 25 krajów, w tym 50 tysięcy Żydów. Liczbę ofiar ocenia się na ponad 65 tysięcy ludzi - niektóre źródła podają 85 tysięcy zamordowanych. Obecnie na terenie obozu w miejscowości Sztutowo znajduje się powstałe w 1962 roku Państwowe Muzeum Stutthof, obejmujące zachowaną część budynków i wyposażenia. Prowadzi ono między innymi badania dziejów obozu, jego eksterminacyjnych funkcji oraz miejsca Stutthofu w systemie hitlerowskich obozów zagłady.

Kilkaset metrów od obozu w miejscu, gdzie Niemcy palili ciała zmarłych stoi Pomnik Pamięci Ofiar. Wyryto na nim słowa: "Los nasz dla Was przestrogą ma być nie legendą" oraz "Jeśli ludzie zamilkną głazy wołać będą". W tym roku przypada 70. rocznica wyzwolenia obozu koncentracyjnego KL Stutthof.