30-lecie SPAP
Pluton Specjalny Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej, którego zadaniem było zwalczanie wszelkich przejawów terroryzmu, powstał dokładnie 30 lat temu. Oto jego historia.
W 1984 roku zarządzeniem organizacyjnym nr 021 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 marca 1984 roku powołano dwa plutony: w Białymstoku i Rzeszowie. W tym samym roku Minister Spraw Wewnętrznych wydał zarządzenie, w którym nałożył obowiązek fizycznego zwalczania terroryzmu na Milicję Obywatelską. Wprowadzono podział odpowiedzialności terytorialnej plutonów specjalnych. Pluton Specjalny z Rzeszowa swoim działaniem obejmował województwa: rzeszowskie, chełmskie, krośnieńskie, przemyskie, lubelskie, tarnobrzeskie i zamojskie.
Przeobrażenia społeczno-polityczne na początku lat 90. doprowadziły do powołania kompanii antyterrorystycznych w strukturach Oddziałów Prewencji Policji. Nowością było stworzenie sekcji pirotechnicznych przewidzianych do rozbrajania ładunków wybuchowych.
23 czerwca 1995 roku Komendant Główny Policji zarządzeniem nr 14 wprowadził zmiany w strukturach organizacyjnych powiększając kompanie AT do 50 funkcjonariuszy, a sekcje pirotechniczne do 10 osób. Wynikało to z gwałtownego wzrostu ilości podkładanych i zdetonowanych ładunków wybuchowych, jak i wzrostu przestępstw o charakterze zorganizowanym.
Rok 2001 to kolejna reorganizacja jednostek antyterrorystycznych w Polsce. W miejsce kompanii antyterrorystycznych powstały SPAP-y w obecnych strukturach organizacyjnych skupiających zespoły: pirotechniczny, szkoleniowy, techniczny oraz szturmowy.
Obecnie SPAP-u w Rzeszowie wykonuje następujące zadania:
- Zwalczanie fizycznego terroryzmu (głównie o charakterze kryminalnym).
- Zabezpieczenie wizyt ważnych osobistości państwowych wraz z Biurem Ochrony Rządu.
- Zatrzymywanie szczególnie niebezpiecznych przestępców.
- Zwalczanie skutków klęsk żywiołowych.
- Rozpoznawanie i neutralizacja urządzeń niebezpiecznych i materiałów wybuchowych.
- Likwidacja zagrożeń i zbiorowych naruszeń porządku publicznego.
Szkolenie pododdziału odbywa się w oparciu o program wprowadzony decyzją nr 88/95 Komendanta Głównego Policji. Na jego realizację przewidziano 986 godzin rocznie jako niezbędne minimum dla utrzymania wysokiego poziomu wyszkolenia.
Program obejmuje m.in.: szkolenie strzeleckie, taktykę i technikę antyterrorystyczna, szkolenie fizyczne, wysokościowe, śmigłowcowe, pirotechniczne. Obejmuje także tematykę prawno-policyjną, podstawy psychologii i negocjacji, terenoznawstwa i łączności.
Pododdział w Rzeszowie to m.in. instruktorzy z zakresu płetwonurkowania, ratownictwa wysokościowego i spoleo, skoków spadochronowych, pirotechniki, strzelań policyjnych, taktyki i techniki interwencji, sportów walki.
Obecnie SPAP swoim działaniem obejmuje województwo podkarpackie oraz częściowo województwa lubelskie i świętokrzyskie, działając niejednokrotnie również na terenie całego kraju.
Współpraca SPAP z innymi jednostkami to przede wszystkim realizacje: z CBŚP, BOR, KGP, Strażą Graniczną oraz jednostkami Policji na terenie południowo-wschodniej Polski.
Źródło: KWP w Rzeszowie