Będą zmiany w KPK

Data publikacji: 24.01.2014

Już wkrótce zaczną obowiązywać nowe przepisy Kodeksu postępowania karnego. Wprowadziła je ustawa z 27 września 2013 roku o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Część zmienionych przepisów wejdzie w życie już 27 stycznia br. Pozostałe zaczną obowiązywać od 2 czerwca.

Co nowego od 27 stycznia?

1. W związku z tym, że zgodnie z nowymi przepisami wszystkie typy przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności ścigane są z urzędu, a nie - jak dotychczas - na wniosek pokrzywdzonego, zmieniono treść art. 12 § 3 KPK. Zbędnym stał się bowiem zapis o niemożliwości cofnięcia wniosku złożonego w postępowaniu karnym przez osobę pokrzywdzoną przestępstwem zgwałcenia.

2. Zmianie ulegają regulacje art. 185 a i art. 185 b KPK stanowiące, że w sprawach o przestępstwa popełnione z użyciem przemocy, groźby bezprawnej lub określone w rozdz. XXIII, XXV i XXVI kodeksu karnego , pokrzywdzonego lub świadka, który w chwili przesłuchania nie ukończył 15 lat, przesłuchuje się we wskazanych w tych przepisach warunkach:

  • przesłuchuje się tylko raz, chyba, że wyjdą na jaw istotne okoliczności, których wyjaśnienie wymaga ponownego przesłuchania, lub zażąda tego oskarżony, który nie miał obrońcy w czasie pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego,
  • przesłuchanie przeprowadza sąd z udziałem biegłego psychologa. Prokurator, obrońca, pełnomocnik pokrzywdzonego mają prawo wziąć udział w przesłuchaniu, może w nim uczestniczyć również przedstawiciel pokrzywdzonego, jeżeli nie ogranicza to swobody wypowiedzi przesłuchiwanego,
  • obowiązkowe odtworzenie na rozprawie głównej zapisu obrazu i dźwięku z przesłuchania i odczytanie protokołu,
  • przesłuchanie w trybie określonym m.in. w art. 185a KPK i 185 KPK będzie przeprowadzane w odpowiednio przystosowanym pomieszczeniu w siedzibie sądu lub poza jego siedzibą.

3. Wprowadzono nowy przepis art. 185c KPK dotyczący warunków przesłuchania pokrzywdzonego przestępstwem określonym w art. 197 - 199 KPK. Pokrzywdzonego, który składa zawiadomienie przesłuchiwać będzie sąd, a treść przesłuchania należy ograniczyć do wskazanie najważniejszych faktów i dowodów.

4. Zmieniono też przepisy określające okoliczności i zasady obowiązkowego utrwalania przesłuchania świadka lub biegłego za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk, w sytuacjach określonych w art. 147 § 2 i § 2 a KPK.

Zmiany obowiązujące od 2 czerwca

1. Najważniejsza zmiana wchodząca w życie z dniem 2 czerwca 2014 roku dotyczy nowelizacji art. 156 § 5 KPK. Przewidziano w nim m. in. obowiązek udostępnienia, w toku postępowania przygotowawczego, uprawnionym podmiotom akt postępowania, w tym sporządzanie odpisów lub kopii w sytuacji, gdy nie zachodzi potrzeba zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania lub ochrony ważnego interesu państwa

2. Wprowadzono też nowe brzmienie §5a, który w sytuacji złożenia w toku postępowania przygotowawczego wniosku o zastosowanie, albo przedłużenie tymczasowego aresztowania obliguje do niezwłocznego udostępnienia podejrzanemu i jego obrońcy akt sprawy w części zawierającej treść dowodów wskazanych we wniosku o tymczasowe aresztowanie.