Seminarium dotyczące prezentacji raportu z badań na temat migrantów w kontekście działań Policji

Data publikacji: 07.06.2024

W dniu 6 czerwca br. w Warszawie odbyła się oficjalna prezentacja raportu z badań pt. Migranci i polska Policja: badanie percepcji, wyzwań i możliwości wzmocnienia relacji.

Raport został opracowany przez współpracującą z Policją od wielu lat Międzynarodową Organizacją ds. Migracji (IOM), która jest organizacją międzyrządową, agendą ONZ ds. migracji. IOM powstało w 1951 r. Misją IOM jest promowanie uporządkowanej migracji z poszanowaniem praw człowieka dla dobra wszystkich ludzi. IOM reprezentowali: koordynatorki badania oraz autorzy i autorki realizacji zadania badawczego. W prezentacji wyników uczestniczyły przedstawicielki MSWiA, wysokiej rangi kadra kierownicza Biura Prewencji KGP, Biura Kryminalnego KGP, policjanci i policjantki z jednostek Policji – w przeważającej części wywodzący się z tzw. sieci policyjnych pełnomocników ds. ochrony praw człowieka. 

Seminarium otworzyli wspólnie: Hanna Dobrzyńska - Koordynatorka Programów ds. Migracji, Ochrony i Zarządzania Granicami oraz insp. Krzysztof Łaszkiewicz – Pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka, którzy zarysowali aktualną sytuację wymagającą stałego zacieśniania współpracy z uwagi na nasilające się w Polsce ruchy migracyjne. Nie jest niczym nowym, że migracja czyni kraje bardziej otwartymi, wspierającymi osoby, które z różnych przyczyn wybrały nasz kraj na nowe miejsce do życia lub przynajmniej, dłuższego rezydowania. Jak pokazuje życie, może to także implikować inne wyzwania, także dla ochrony porządku publicznego. Osoby te mogą być narażone na ostracyzm migracyjny (niechęć tzw. rdzennej ludności), mogą stać się ofiarami licznych przestępstw, w tym handlu ludźmi. Mogą także stać się ofiarami przestępstw z nienawiści (ang. Hate Crimes). Nie wolno zapominać o fakcie, że cześć migrantów może chcieć popełniać lub już popełnia w naszym kraju mniej, czy bardziej poważne przestępstwa. Z jednej strony czyni ich to przestępcami, a z drugiej strony mogą oni wpływać na budowanie negatywnych stereotypów na temat całej grupy migrantów. Stąd droga do ksenofobii jest już niestety bardzo krótka. Ksenofobia jest częścią bardzo niebezpiecznego procesu polaryzacji i radykalizacji społeczeństwa. To główne uzasadnienia dla realizacji badań.

Przed prezentacją wyników badań podzielono się ze środowiskiem policyjnym doświadczeniami europejskimi w zakresie zarządzania migracją. Jako przykład podano Czechy, w których powołano asystentów kulturowych ds. kontaktów z migrantami. Projekt się niezwykle sprawdza, także w kontekście działań Policji. Efektywność tego rozwiązania potwierdziła obecna na seminarium mł. insp. Hanna Kowalewicz, Pełnomocniczka ds. Ochrony Praw Człowieka KWP w Gdańsku, która potwierdziła skuteczność tego rozwiązania, kiedy pomagała, jako policjantka,  rozwiązywać kryzys migracyjny na włoskiej wyspie Lampedusa -  cyt. „Nie dalibyśmy sobie rady bez tych asystentów”.

Wyniki badań nie były szczególnym zaskoczeniem dla audytorium. Policja mając codzienne doświadczenia z różnymi osobami pochodzącymi z innych krajów podzieliła się w badaniach swoimi dobrymi i negatywnymi spostrzeżeniami. Co ważne, badania były prowadzone podobnymi narzędziami na trzech grupach docelowych. Badani byli migracji z wielu różnych krajów, policjanci oraz tzw. kluczowi informatorzy (przedstawiciele organizacji pomocowych). Kluczowym dla badań elementem było dowiedzenie się, jakie w istocie relacje społeczne, odczucia, łączą migrantów i policjantów. Dla obu tych grup kluczowe znaczenie ma bariera komunikacyjna, głównie skupiona na różnicach językowych, ale także kulturowych. W ogólnym przeświadczeniu badani dobrze ocenili kontakty z polską Policją. Sami policjanci dostrzegli potrzebę organizacji szkoleń językowych (głównie j. angielski). Za wartościowe uznali potrzeby w zakresie podnoszenia świadomości na temat stereotypów, uprzedzeń, czy komunikacji międzykulturowej. Istotne jest to, że były to pierwsze tego rodzaju badania i pewne przypuszczenia zostały zobrazowane badawczo. Wyniki badań w niedługim czasie, w formie publikacji, zostaną przekazane na użytek Policji. Autorzy raportu złożyli serdeczne podziękowania, w szczególności osobom z Gabinetu KGP, Pełnomocnikowi KGP oraz przedstawicielom wybranych jednostek Policji, którzy to w istotny sposób przyczynili do sfinalizowania projektu badawczego. 

Tekst: Krzysztof Łaszkiewicz KGP
Fotografie: Krzysztof Łaszkiewicz, Dariusz Giersz KWP Poznań