Informacyjny Serwis Policyjny

Biuro Międzynarodowej Współpracy Policji zostało utworzone 15 maja 2008 r. i tego właśnie dnia mija szesnasta rocznica utworzenia tej komórki w strukturach Komendy Głównej Policji. BMWP KGP realizuje zadania związane z organizowaniem międzynarodowej współpracy Policji, odpowiada za jej rozwój, zarządzanie i koordynowanie całości działań krajowych w tym zakresie. W 2023 r. BMWP KGP zrealizowało łącznie 1440 koordynacji wniosków dotyczących zatrzymań osób poszukiwanych ENA.

W polskiej Policji punktem kontaktowym i miejscem, gdzie zbiegają się wszystkie międzynarodowe kanały wymiany informacji policyjnych - Single Point of Contact (SPOC) - jest Biuro Międzynarodowej Współpracy Policji Komendy Głównej Policji. Zgodnie z regulaminem Komendy Głównej Policji, BMWP KGP pełni funkcję Krajowego Biura Interpolu, Jednostki Krajowej Europolu i biura SIRENE, w ramach których zapewnia całodobową wymianę informacji. 

Komórka ta koordynuje i nadzoruje wszystkie działania w ramach międzynarodowej współpracy pozaoperacyjnej, operacyjnej i szkoleniowej. W jej strukturze funkcjonuje sześć wydziałów: Wydział Współpracy Pozaoperacyjnej, Wydział Misji Zagranicznych i Oficerów Łącznikowych, Wydział Wsparcia Poszukiwań, Wydział Wsparcia Wymiany Informacji, Wydział Współpracy Strategicznej i Wydział Ogólny.

W strukturze BMWP KGP znajduje się Centrum Komunikacji Międzynarodowej - całodobowy punkt kontaktowy dla Policji i innych podmiotów krajowych oraz partnerów zagranicznych. Funkcjonariusze pełniący służbę jako dyżurni BMWP udzielają konsultacji policjantom realizującym czynności związane z międzynarodową wymianą informacji kryminalnych, poszukiwaniami międzynarodowymi oraz są odpowiedzialni za realizację spraw niecierpiących zwłoki, do których dochodzi poza urzędowymi godzinami działalności biura. Szczególny rodzaj takich czynności to sprawy związane z ratowaniem zdrowia lub życia ludzkiego  na wniosek krajowych jednostek policji, policji zagranicznych lub przy bezpośredniej współpracy z Wojewódzkimi Centrami Powiadamiania Ratunkowego obsługującymi nr 112.

Poszukiwania Europejskim Nakazem Aresztowania (SIS) i Czerwoną Notą / Dyfuzją (Interpol)

Biuro koordynuje czynności dotyczące działań transgranicznych takich jak obserwacja transgraniczna czy pościg transgraniczny, jak również podejmuje czynności w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia zawsze wtedy, gdy wymagane jest szybkie działanie na poziomie międzynarodowym. 

Dodatkowo koordynuje i wspiera poszukiwania międzynarodowe wobec osób i przedmiotów z wykorzystaniem SIS oraz bazy Interpolu, zgrywa przekazania i ekstradycje, a także tranzyty z nimi związane. Dba o jakość danych wprowadzanych do baz Interpolu oraz SIS. 

Wiodącym kanałem prowadzenia poszukiwań międzynarodowych w celu zatrzymania i ekstradycji do Polski osób ukrywających się przed wymiarem sprawiedliwości jest kanał SIS (System Informacyjny Schengen). Wpisów do SIS w celu zatrzymania i ekstradycji dokonują uprawnione sądy i prokuratury (z wyłączeniem szczebla rejonowego), w głównej mierze w związku z wydaniem Europejskiego Nakazu Aresztowania (ENA). Po uzyskaniu informacji o możliwym pobycie poszukiwanej osoby na terenie państw korzystających z SIS, jednostka Policji prowadząca poszukiwania krajowe wnioskuje we właściwym trybie o wydanie ENA przez Sąd Okręgowy. Właściwy organ sądowy lub prokuratorski prowadzący sprawę dokonuje wpisu do SIS i przesyła do BMWP KGP materiały w celu wszczęcia poszukiwań międzynarodowych. Dane osoby poszukiwanej trafiają do SIS po dokonaniu stosownej weryfikacji przekazanych materiałów i zatwierdzeniu wpisu w SIS przez BMWP KGP. 

SIS - statystyki

W 2023 r. BMWP KGP zrealizowało łącznie 1440 koordynacji dotyczących zatrzymań osób poszukiwanych Europejskim Nakazem Aresztowania, w tym 1096 to zatrzymania wykonane dla Polski przez funkcjonariuszy z zagranicy, natomiast w Polsce dla partnerów zagranicznych zatrzymano 304 osoby. 

BMWP KGP odpowiada również za wszczynanie poszukiwań międzynarodowych kanałem Interpolu. Po otrzymaniu wniosku zgodnego z Zarządzeniem Nr 5 Komendanta Głównego Policji z dnia 04 lutego 2021 r. i weryfikacji otrzymanych materiałów, dokonuje rejestracji poszukiwań poprzez System Informacyjny Interpolu I-24/7, zgodnie z dyspozycją organów wnioskujących i zgodnie ze wskazanym obszarem prowadzonych poszukiwań. Wniosek Krajowego Biura Interpolu weryfikowany jest przez Sekretariat Generalny i po dokonaniu jego akceptacji osoba figuruje jako poszukiwana w systemach Interpolu.

Interpol - statystyki

W samym tylko 2023 r. w Polsce 1236 razy wszczęto poszukiwania kanałem Interpolu i zrealizowano 334 zatrzymania osób poszukiwanych, z czego partnerzy zagraniczni zatrzymali 200 osób poszukiwanych przez Polskę, a polscy policjanci dla zagranicy zatrzymali 134 osoby. 

Obecnie w Wydziale Wsparcia Poszukiwań BMWP KGP jest 5741 aktywnych poszukiwań osób na podstawie Europejskiego Nakazu Aresztowania w celu zatrzymania za pośrednictwem kanału SIS (stan na dzień 01.03.2024 r.) W samym tylko 2023 r. wszczęto takie poszukiwania w stosunku do 2617 osób. Natomiast za pośrednictwem kanału Interpol w celu zatrzymania prowadzonych jest 6567 aktywnych poszukiwań osób (stan na dzień 01.03.2024 r.). 

Europol - zadania Jednostki Krajowej Europolu

Zgodnie z przyjętym regulaminem KGP zadania w zakresie organizowania i koordynowania przedsięwzięć wynikających z członkostwa w Europolu realizowane są przez Biuro Międzynarodowej Współpracy Policji KGP. Za jego pośrednictwem Komenda Główna Policji (jako Jednostka Krajowa Europolu), zgodnie z przyjętymi porozumieniami o współpracy, koordynuje wymianę informacji polskich organów ochrony porządku publicznego, takich jak Straż Graniczna, Krajowa Administracja Skarbowa, CBA czy ABW.

Ponadto każda jednostka krajowa oddelegowuje do Europolu co najmniej jednego oficera łącznikowego, który pełni funkcję krajowego punktu kontaktowego. W chwili obecnej skład polskiego Biura Łącznikowego przy Europolu to 7 przedstawicieli polskich organów, w tym z Policji, Straży Granicznej, KAS oraz ABW.

Polskie organy ścigania mogą korzystać z wielu usług operacyjnych Europolu, przede wszystkim z możliwości analizy operacyjnej, w tym z tzw. projektów analitycznych, które obejmują najważniejsze obszary międzynarodowej przestępczości zorganizowanej w Unii Europejskiej, jak również możliwość korzystania z aplikacji SIENA - dedykowanego kanału wymiany między państwami członkowskimi oraz Europolem.

Formy współpracy

Międzynarodowa współpraca Policji ma dwa wymiary - pozaoperacyjny i operacyjny. W pierwszym przypadku jest to udział w tworzeniu prawa unijnego, współpraca szkoleniowa zarówno z państwami Unii Europejskiej, jak i spoza tego kręgu (np. w ramach Partnerstwa Wschodniego czy ze Stanami Zjednoczonymi). Współpraca pozaoperacyjna obejmuje również udział polskiej Policji w misjach międzynarodowych prowadzonych pod egidą UE i ONZ (obecnie są to Kosowo, Gruzja, Ukraina, Armenia oraz Sudan Południowy, w przeszłości również Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Albania, Macedonia, Liberia, Afganistan, Irak oraz Tadżykistan). Dzięki temu tworzona jest płaszczyzna do współpracy operacyjnej i nawiązywane są bezpośrednie kontakty z partnerami zagranicznymi. 

Wiele aktualnych wysiłków Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP koncentruje się na zbliżającym się przewodnictwie Polski w Radzie Unii Europejskiej. Już od 1 stycznia 2025 r. Polska po raz drugi będzie przewodniczyć pracom rady, jako pierwsze państwo TRIO, w skład którego wchodzą jeszcze Królestwo Danii oraz Republika Cypryjska. Biuro pełni w tym obszarze szczególną rolę, koordynując przygotowania Policji do sprawowania Prezydencji. 

Biuro odgrywa także główną rolę w koordynacji współpracy w ramach for regionalnych, takich jak Grupa Wyszehradzka (V4) i Forum Salzburg (FS). 

Współpraca operacyjna polega na wymianie informacji kryminalnych z innymi państwami. Jest realizowana za pomocą czterech głównych kanałów wymiany informacji: Interpol, Europol, SIS/ SIRENE oraz sieć oficerów łącznikowych polskiej Policji działających w ramach placówek dyplomatycznych Rzeczypospolitej Polskiej, a także zagranicznych oficerów łącznikowych akredytowanych w Polsce.

Aktualnie polska Policja ma oficerów łącznikowych w jedenastu krajach: Ukrainie, Francji, Hiszpanii, Niemczech, Włoszech, Gruzji, Norwegii (z akredytacją na Szwecję), Stanach Zjednoczonych Ameryki, Turcji, Wielkiej Brytanii oraz na Węgrzech. Obecnie gotowa jest też koncepcja rozszerzenia sieci.

Mówiąc o międzynarodowej współpracy policyjnej należy również wspomnieć o unijnym mechanizmie jakim jest platforma EMPACT (European Multidisciplinary Platform Against Criminal Threats), która zrzesza kraje UE i kraje trzecie realizując operacyjne działania w zakresie przyjętych, w cyklu czteroletnim, przez Radę UE priorytetów zwalczania zorganizowanej i poważnej przestępczości. W krajową implementację Cyklu Polityki EMPACT zaangażowane są instytucje krajowe odpowiedzialne za zwalczanie przestępczości. Każdy z projektów koordynowany jest przez właściwego merytorycznie eksperta krajowego ds. EMPACT, który jest odpowiedzialny za implementację Cyklu EMPACT w danym priorytecie. Polska pełni rolę Przewodniczącego (Drivera) w ramach priorytetu „Narkotyki syntetyczne i nowe substancje psychoaktywne” - CBŚP. Działania krajowych ekspertów koordynowane są krajowo na poziomie horyzontalnym przez Krajowego Koordynatora EMPACT, tzw. NEC (National EMPACT Coordinator) ustanowionego w  BMWP KGP.

OSTATNIE GŁOŚNE SPRAWY

• Zatrzymanie w Hiszpanii  - kryptonim „Przebudzenie mocy”

28.03.2023 r. skoordynowane działania pod kryptonimem „Przebudzenie mocy”, w ramach sprawy dotyczącej międzynarodowych zorganizowanych grup przestępczych, przeprowadzone jednocześnie w Polsce i Hiszpanii przez CBŚP, Guardia Civil, koordynowane przez Europol i Wydział Wsparcia Poszukiwań BMWP KGP, pod nadzorem Prokuratury Krajowej, w kolejnych etapach w ścisłej współpracy z łącznikiem polskiej Policji rezydującym na terenie Królestwa Hiszpanii oraz ze służbami z Hiszpanii, Niemiec i Francji, dały efekt w postaci zlikwidowanego szlaku przemytniczego kokainy z Ameryki Południowej do Europy. W trakcie akcji zatrzymano lub doprowadzono łącznie 15 podejrzanych, przejęto kokainę, marihuanę, drogocenną biżuterię, porsche cayenne, nośniki danych i inne. W sumie według śledczych członkowie gangów mogli wprowadzić do obrotu ponad 2,2 tony marihuany, o czarnorynkowej wartości ponad 137 mln zł, ponad 8,7 tony haszyszu wartego blisko 350 mln zł oraz 942 kg kokainy o wartości ponad 282 mln zł. Łączna wartość wszystkich narkotyków to prawie 770 mln zł.

Więcej informacji na ten temat: „Przebudzenie mocy" - kolejne potężne międzynarodowe uderzenie w gangi narkotykowe

• Zatrzymanie w Hiszpanii 

20.04.2023 r. przeprowadzono działania, które doprowadziły do zatrzymania 6 osób na terenie Hiszpanii poszukiwanych przez komórkę koordynującą CBŚP Gorzów Wielkopolski, przy współpracy z CBŚP Rzeszów, CBŚP Szczecin, CBŚP Gdańsk oraz CBŚP Zielona Góra, po stronie Prokuratury całość nadzorowała Prokuratura Krajowa oddział zamiejscowy w Szczecinie. Osoby poszukiwane na podstawie Europejskich Nakazów Aresztowania to obywatele Polski ścigani za przestępstwa związane z handlem substancjami odurzającymi, narkotykami w ilościach: 836 kg marihuany, 410 kg haszyszu, 62 kg amfetaminy oraz mniejsze ilości kokainy i mefedronu. 

W obu sprawach pracownicy Wydziału Wsparcia Poszukiwań BMWP KGP wykazali się bardzo dużym zaangażowaniem i wiedzą przyczyniając się do zatrzymania sprawców. Koordynowany był przepływ informacji pomiędzy Prokuraturą, poszukującą krajową jednostką Policji oraz Policją hiszpańską, a także polskim oficerem łącznikowym w Hiszpanii. Pracownicy WWP BMWP wywiązali się ze swojego zadania wzorowo, wykonując je pod presją czasu. Także po zatrzymaniu poszukiwanych koordynowali wymianę korespondencji pomiędzy polską właściwą prokuraturą, a władzami hiszpańskimi, przekazując kilkukrotnie stronie hiszpańskiej m.in. kopie Europejskich Nakazów Aresztowania w celu niedopuszczenia do zwolnienia osób poszukiwanych. M.in. dzięki ich zaangażowaniu w tej sprawie wszystkie dokumenty zostały dostarczone na czas i aktualnie realizowane są przekazania osób  poszukiwanych w ramach tej operacji do Polski.

• Dyżurny Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP doprowadził do uratowania ludzkiego życia

22 stycznia 2024 roku około godziny 14.40 z dyżurnym BMWP KGP podkom. Damianem Lepalczykiem skontaktował się operator Centrum Powiadamiania Ratunkowego z informacją, że obywatel Niderlandów Jansen H., przebywający aktualnie w Niemczech, znajduje się w sytuacji zagrożenia życia i potrzebuje pilnej pomocy medycznej. Dyżurny BMWP KGP po ustaleniu gdzie przebywa obywatel Niderlandów w Niemczech, niezwłocznie skontaktował się z oficerem dyżurnym niemieckiego Biura Interpolu, prosząc o natychmiastowe udzielenie pomocy starszemu mężczyźnie. 40 minut po zgłoszeniu niemieckie Biuro Interpolu powiadomiło dyżurnego BMWP KGP, że funkcjonariusze straży pożarnej z miejscowości Goerlitz dostali się do mieszkania poszkodowanego mężczyzny udzielając mu niezbędnej pomocy medycznej. Mężczyzna został natychmiast przetransportowany do szpitala w Goerlitz.

Więcej informacji na ten temat: Dyżurny Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP doprowadził do uratowania ludzkiego życia

• Polski obywatel uratowany na terenie Niemiec dzięki policyjnej współpracy 

Szybka i profesjonalna współpraca oficera dyżurnego Biura Międzynarodowej Współpracy Policji i oficera dyżurnego Komendy Miejskiej Policji w Chełmie doprowadziła do uratowania życia ludzkiego.

Szczęśliwy finał tej sprawy nie byłby możliwy, gdyby nie doskonała współpraca dwóch oficerów dyżurnych polskiej Policji. I choć miasto Salzwedel położone jest 780 km od stolicy Polski, pomoc nadeszła w ciągu kilkunastu minut. Po raz kolejny pełna współpraca służb policyjnych udowodniła, że pomoc i ochrona nie znają granic.

Więcej informacji na ten temat: Polski obywatel uratowany na terenie Niemiec dzięki policyjnej współpracy

• Zatrzymanie w Holandii

05 marca 2024 r. policja holenderska  poinformowała  o zatrzymaniu 42-letniego Pawła W. i 40-letniego Mariusza M., poszukiwanych przez funkcjonariuszy Policji garnizonu Małopolskiego, CBŚP, Prokuraturę Krajową Wydział Zamiejscowy ds. PZ i Korupcji w Krakowie oraz Sąd Okręgowy w Krakowie. Przeciwko tym dwóm mężczyznom zostały wydane Europejskie Nakazy Aresztowania w związku z faktem, że zostali oni oskarżeni o działanie w grupie przestępczej działającej w latach 2016 - 2018 na terenie Polski i innych państw Europy Zachodniej. Grupa ta czerpała korzyści majątkowe z wprowadzania w naszym kraju i w zachodnich państwach europejskich znacznych ilości środków odurzających, czyniąc sobie z opisanego procederu stałe źródło utrzymania. W ten sposób, jej członkowie wprowadzili środki odurzające o wartości kilkudziesięciu tysięcy złotych. Dzięki sprawnemu działaniu funkcjonariuszy Policji z Krakowa, CBŚP oraz przedstawicieli BMWP KGP, którzy współpracowali z Policją holenderską oraz tamtejszymi organami sądowo - prokuratorskimi, w ciągu krótkiego czasu od rozpoczęcia poszukiwań międzynarodowych na terenie Holandii doszło do zatrzymania  poszukiwanego Pawła W. i Mariusza M.  

• „Łowcy cieni” ustalili gdzie ukrywali się czterej ścigani Polacy

Policjanci CBŚP z grupy tzw. łowców cieni wytyczają cel i sukcesywnie do niego dążą zatrzymując kolejne osoby poszukiwane przez organy ścigania za popełnienie przestępstw o dużym ciężarze gatunkowym. Często te działania byłyby utrudnione, gdy nie współpraca z BMWP KGP. W ostatnim czasie dzięki tej współpracy jak również z holenderskim oficerem łącznikowym Policji w Polsce, policjanci CBŚP ustalili miejsca przebywania 4 poszukiwanych, z czego dwie osoby wpadły w Turcji, a dwie kolejne osoby zatrzymano w Niderlandach.

Osoby ścigane przez polski wymiar sprawiedliwości często ukrywają się poza granicami naszego kraju. Wówczas działania policjantów CBŚP są ograniczone, choćby ze względu na obowiązujące przepisy, ale w takich przypadkach dużym wsparciem pozostają koledzy z Biura Międzynarodowej Współpracy Policji Komendy Głównej Policji. W efekcie współpracy różnych jednostek polskiej Policji ze służbami innych państw zatrzymywane są osoby, które próbują ukryć się przed odpowiedzialnością za przestępstwa popełnione w Polsce czy w innych krajach.

Więcej informacji na ten temat: „Łowcy cieni” ustalili gdzie ukrywali się czterej ścigani Polacy

• Mężczyzna z udarem trafił do szpitala

07.03.2024 o godz. 14.00 z dyżurnym BMWP skontaktował się operator Wojewódzkiego Centrum Powiadamiania Ratunkowego w Krakowie informując, że otrzymał zgłoszenie o 49-letnim kierowcy ciężarówki przebywającym w mieście Langenhagen w Niemczech na parkingu ciężarówek. Mężczyzna bardzo źle się czuł i najprawdopodobniej miał udar. Dyżurni BMWP poprosili operatora WCPR o uzyskanie bardziej dokładnych informacji, umożliwiających precyzyjne zlokalizowanie mężczyzny. Po uzyskaniu tych informacji dyżurny BMWP w celu przyspieszenia realizacji sprawy skontaktował się telefonicznie z Biurem Interpolu w Niemczech opisując zaistniałe zdarzenia oraz prosząc niemieckich kolegów o jak najszybszą interwencję, a następnie sporządził i wysłał do Biura Interpolu w Niemczech oficjalną prośbę o pomoc. W niedługim czasie do BMWP wpłynęła informacja od partnera zagranicznego, że kierowca został odnaleziony pod wskazanym adresem na parkingu ciężarówek i przewieziony do szpitala z podejrzeniem udaru.  

• Mężczyzna uratowany dzięki sprawnej międzynarodowej współpracy policjantów

Szybka i profesjonalna współpraca oficera dyżurnego Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP i oficera dyżurnego Biura Interpolu w Wiesbaden doprowadziła do uratowania życia mężczyzny.

W ciągu kilkunastu minut dyżurny Biura Międzynarodowej Współpracy Policji otrzymał informację od partnera niemieckiego, że mężczyznę faktycznie znaleziono leżącego na torach z zamiarem popełnienia samobójstwa. Jak przekazał partner niemiecki, pomoc przyszła praktycznie w ostatniej chwili. Pod  eskortą niemieckiej Policji obywatel Polski został przetransportowany do pobliskiego szpitala.

Więcej informacji na ten temat: Mężczyzna uratowany dzięki sprawnej międzynarodowej współpracy policjantów

• Poszukiwany przestępca seksualny z Dolnego Śląska zatrzymany dzięki międzynarodowej współpracy policyjnej

Mężczyznę poszukiwanego od 2018 roku za przestępstwa seksualne wobec małoletnich poniżej 15 roku życia zatrzymali policjanci Wydziału Poszukiwań i Identyfikacji Osób KWP we Wrocławiu, wspólnie z funkcjonariuszami Centralnej Sekcji Poszukiwań Celowych Wydziału Poszukiwań i Identyfikacji Osób Biura Kryminalnego KGP, wspierani przez Komisariat Policji Portu Lotniczego Warszawa Okęcie. Czynności wykonane przez polską Policję we współpracy z organami wymiaru sprawiedliwości i współdziałaniu z wieloma organami, m.in. filipińskimi służbami deportacyjnymi, katarską Policją, Ambasadą RP na Filipinach, Sekretariatem Generalnym Interpolu w Lyonie oraz BMWP KGP, doprowadziły do ponownego zatrzymania mężczyzny w momencie opuszczania przez niego samolotu na lotnisku w Warszawie.

Więcej informacji na ten temat: Poszukiwany przestępca seksualny z Dolnego Śląska zatrzymany dzięki międzynarodowej współpracy policyjnej

• Wzorowa współpraca Policji i Straży Granicznej pozwoliła w ostatniej chwili zatrzymać podejrzanego o zabójstwo

Dzięki informacji od oficera dyżurnego Biura Międzynarodowej Współpracy Policji Komendy Głównej Policji przekazanej funkcjonariuszom Placówki Straży Granicznej Katowice – Pyrzowice, w ostatniej chwili udało się zapobiec startowi samolotu, na którego pokładzie znajdował się obywatel Turcji podejrzany o dokonanie zabójstwa w Niemczech.

Więcej informacji na ten temat: Wzorowa współpraca Policji i Straży Granicznej pozwoliła w ostatniej chwili zatrzymać podejrzanego o zabójstwo

(mw BKS KGP/ BMWP KGP)