Forum pełnomocników ds. ochrony praw człowieka
W dniach 4-7 marca 2024 r. w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz siedzibie KGP w Warszawie odbyło się coroczne spotkanie pełnomocników ds. ochrony praw człowieka i członków zespołów ds. ochrony praw człowieka w Policji.
W 2024 roku przypada jubileusz 20-lecia systemu ochrony praw człowieka w Policji. Tegoroczne Forum było więc czasem szerszych podsumowań i dalszych planów.
Przez ostatnie dwie dekady (od grudnia 2004) sieć pełnomocników i ich zadania ewoluowały, rozwijały się, odpowiadając na bieżące potrzeby środowiska i społeczeństwa. Obecnie, na poziomie centralnym funkcjonuje Pełnomocnik KGP ds. Ochrony Prawa Człowieka, który jednocześnie kieruje Zespołem ds. Ochrony Praw Człowieka w Gabinecie KGP. Natomiast w terenie swoje zadania wykonują tzw. pełnomocnicy terenowi umiejscowieni na poziomie KWP/KSP, w Centralnym Biurze Śledczym Policji, Biurze Spraw Wewnętrznych Policji, Centralnym Pododdziale Kontrterrorystycznym Policji BOA, Centralnym Biurze Zwalczania Cyberprzestępczości, Centralnym Laboratorium Kryminalistycznym Policji oraz w szkołach policyjnych.
Głównym zadaniem Pełnomocników jest propagowanie praw człowieka i dbanie o przestrzeganie standardów ich ochrony w jednostkach Policji, a także bieżące monitorowanie działań policjantów pod kątem respektowania w swoich działaniach godności ludzkiej i przestrzegania praw człowieka oraz proponowanie rozwiązań mających na celu utrzymanie wysokich standardów w tym zakresie.
Tegoroczne Forum poprzedziła część szkoleniowa, która została przeprowadzona w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, z którym Komenda Główna Policji współpracuje od wielu lat. Szkolenie z zakresu metodyki przygotowywania szkoleń warsztatowych oraz ich prowadzenia przeprowadziła Maja Branka, ekspertka z 25-letnim stażem w dziedzinie edukacji.
Szkolenie ukierunkowane było na efektywne przygotowywanie i prowadzenie szkoleń, także w oparciu o aspekty psychologiczne, kontaktu z grupą szkoleniową osób dorosłych, z bagażem różnorodnych doświadczeń społecznych i zawodowych. Szkolenie spotkało się z wielkim zainteresowaniem odbiorców, a jego efekty są już wdrażane do procesu szkoleniowego w Policji. Forum, podobnie jak w poprzednich latach, koncentrowało się na podsumowaniu pracy w 2023 roku. Przedstawiono także plan działań na rok 2024, który skupiony będzie na uporządkowanym i harmonijnym wzmacnianiu systemu ochrony praw człowieka w Policji, któremu to cechy systemowości kierownictwo Policji nadało blisko 20 lat temu.
Przez ten jubileuszowy rok Pełnomocnicy chcieliby się skupić między innymi na działaniach na rzecz wzmacniania cech podmiotowych interwencji policyjnych, zatem na aspektach godnościowych. W planach jest wypracowanie założeń do powstania Policyjnej Platformy Ochrony Praw Człowieka, jako formuły okrągłego stołu z organizacjami i środowiskami społecznymi, nastawionymi na mniej formalny dialog z Policją. Jest wiele planów. Jednym z trudniejszych wyzwań będzie wypracowanie formuły seminarium eksperckiego na temat neutralności politycznej policjantów i pracowników Policji. Ważną częścią corocznego spotkania pełnomocników jest forum wymiany doświadczeń i dyskusja nad bieżącymi problemami dotyczącymi ochrony praw człowieka w Policji. W tym roku nie zapomniano również o ochronie prawno-człowieczej policjantów i policjantek.
W ostatni dzień, podsumowujący Forum, z pełnomocnikami i członkami zespołów ds. ochrony praw człowieka spotkał się nadinsp. Roman Kuster – zastępca Komendanta Głównego Policji, który podczas swojego wystąpienia wielokrotnie podkreślał wagę ochrony praw i wolności człowieka w codziennych działaniach Policji. Komendant dziękował uczestnikom i uczestniczkom za efektywną, pełną pasji i zaangażowania pracę, podkreślając, że jest to bardzo trudna i wielozadaniowa służba ze szczególnymi wyzwaniami.
Pełnomocnik KGP podziękował kierownictwu Policji za okazywane wsparcie w działaniach. Zasygnalizował także, że w 2024 roku tzw. modelowe rozwiązania opracowane dla funkcjonowania Sieci Pełnomocników z 2016 roku muszą zostać poddane gruntownej ewaluacji, a w konsekwencji – zmianie. Ilość zadań przypisanych pełnomocnikom lub zespołom ochrony praw człowieka jest tak liczna, że należy dokonać stosownych podziałów zadań. Wspomniał także, że funkcja pełnomocnika na tyle „wrosła” w rozwiązania kadrowe, że podjęta zostanie w tym roku próba opracowania projektu zmian, która po odpowiedniej dyskusji mogłaby spowodować włączenie pełnomocnika do stanowisk etatowych. Inspektor Krzysztof Łaszkiewicz poprosił także, aby w kontekście funkcjonalnym, wzmacniać rolę pełnomocników w ich jednostkach Policji, aby bez względu na rodzaj zajmowanego stanowiska, czy też posiadanego stopnia służbowego, stanowili oni rolę bezpośrednich doradców komendantów i mieli realny wpływ na funkcjonowanie jednostek Policji w kontekście ochrony praw i wolności człowieka. Policyjni Pełnomocnicy nie powinni być „listonoszami” poleceń, ale winni mieć realne, prawne i faktyczne możliwości działania w imieniu i w zakresie danym przez kierownictwo.
Z pełnomocnikami spotkali się również insp. Robert Żółkiewski – dyrektor Gabinetu Komendanta Głównego Policji oraz mł. insp. Katarzyna Nowak – dyrektor Biura Komunikacji Społecznej KGP i p.o. Rzecznik Prasowy Komendanta Głównego Policji, którzy podzielili się swoimi doświadczeniami zawodowymi i zadeklarowali wsparcie w zadaniach pełnionych przez pełnomocników.
Forum moderowali – insp. Krzysztof Łaszkiewicz – Pełnomocnik KGP ds. Ochrony Praw Człowieka oraz Marta Krasuska zastępująca Pełnomocnika, główny specjalista ds. ochrony praw człowieka w KGP.
IPK - „Gazeta Policyjna”
Zdj. Mariusz Giersz, Izabela Pajdała
