Czy wiesz skąd wziął się Dzień Kobiet?
Każdego roku w dniu 8 marca obchodzimy Dzień Kobiet. Wbrew niektórym obiegowym opiniom nie jest to wymysł i relikt ideologii PRL. Niestety przy tej okazji część społeczeństwa przy zachowaniu jak najlepszych intencji wciąż pogłębia liczne stereotypy na temat kobiet.
W kulturze europejskiej Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzony jest 8 marca, ale na przykład w Tunezji- dzień ten obchodzony jest 13 sierpnia. Dla przykładu- 8 maja 1965 roku dekretem Prezydium ZSRR Międzynarodowy Dzień Kobiet ustanowiono dniem wolnym od pracy "w celu upamiętnienia (…) wkładu kobiet w umacnianie przyjaźni między narodami i walkę o pokój".
Przekazy mówią, że początki Dnia Kobiet sięgają starożytnego Rzymu. Dzień Kobiet był wówczas oddaniem czci bogini Junony, która była opiekunką życia kobiet. Kobiety modliły się o szczęście w życiu małżeńskim, a mężowie w tym dniu obdarowywali swoje żony prezentami. Są przekazy mówiące, że oddawanie czci kobietom związane jest z rzymskimi obchodami Matronaliów, święta macierzyństwa, płodności i pierwiastka żeńskiego w naturze. Wtedy też kobiety były traktowane w sposób wyjątkowy, dawano im prezenty i spełniano ich życzenia.
Z założenia Międzynarodowy Dzień Kobiet jest uczczeniem pamięci sufrażystek walczących o równouprawnienie kobiet, równe traktowanie w pracy i taką samą wypłatę za jednakowo wykonaną pracę.
Początki Międzynarodowego Dnia Kobiet wywodzą się z ruchów robotniczych w Ameryce Północnej i Europie. Za początek tego święta uznaje się rok 1857, kiedy to pracujące w fabryce bawełny, kobiety zorganizowały strajk, domagając się krótszego dnia pracy oraz takiego samego wynagrodzenia, jakie otrzymywali mężczyźni. Pierwsze obchody Narodowego Dnia Kobiet odbyły się 28 lutego 1909 r. w Stanach Zjednoczonych. Zapoczątkowane zostały one przez Socjalistyczną Partię Ameryki. W 1910 roku Międzynarodówka Socjalistyczna w Kopenhadze ustanowiła obchodzony na całym świecie Dzień Kobiet, który służyć miał krzewieniu idei praw kobiet oraz budowaniu społecznego wsparcia dla powszechnych praw wyborczych dla kobiet. 19 marca 1911 roku po raz pierwszy Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzono w Austrii, Danii, Niemczech i Szwajcarii. Domagano się prawa kobiet do głosowania i obejmowania stanowisk publicznych, praw kobiet do pracy i szkoleń zawodowych oraz zaprzestania dyskryminacji w miejscu pracy. W Polsce święto Dnia Kobiet zaczęto zauważać i obchodzić dopiero po drugiej wojnie światowej. Jednak już nie 19 marca, a 8 marca. Data ta pochodzi podobno od strajku kobiet w Rosji, w 1913 roku, a później w 1917, które strajkowały mimo zakazu władz. Data ta jest również utożsamiana z walką angielskich sufrażystek o prawa polityczne.
Podpisana w 1945 roku Karta Narodów Zjednoczonych była pierwszym międzynarodowym dokumentem potwierdzającym zasadę równości kobiet i mężczyzn. W ciągu wielu dziesięcioleci ONZ brała udział w opracowywaniu międzynarodowych strategii, standardów, programów i określaniu celów promujących podwyższanie statusu kobiet.
Prawdziwymi „latami świetności” Dnia Kobiet w Polsce był faktycznie okres PRL-u. W zakładach pracy czy szkołach był obchodzony obowiązkowo. Była to „okazja” do uzupełniania braków w zaopatrzeniu, dlatego wręczano paniom takie dobra materialne jak rajstopy, ręcznik, ścierka, mydło, kawa.
Niestety Międzynarodowy Dzień Kobiet był powodem stosowania przemocy w Teheranie. 4 marca 2007 roku irańska policja pobiła sto osób planujących zgromadzenie. Policja zaaresztowała wiele kobiet. Niektóre z nich relacjonowały kilka dni później, że były zamknięte w odosobnieniu i przesłuchiwane.
„Odwieczne” pytanie, co wręczyć kobiecie tego dnia?
Najlepsze są gesty, które nie wywołują poczucia sztuczności, chwilowego zainteresowania taką okazją, nie są organizowaniem wydarzeń wbrew potencjalnym oczekiwaniom kobiet. Chodzi o to by nie wywoływać poczucia śmieszności, pozorności i wbrew pozom- nie najlepszej atmosfery. Jeżeli chcemy w jakiś sposób podziękować kobietom za pracę, służbę warto jest robić to w mniejszym gronie, rozmawiając naturalnie przy kawie i ciastku. Kulturowo przyjęte jest, że mężczyźni wręczają tego dnia znajomym kobietom – matkom, żonom, partnerkom, koleżankom kwiaty i drobne podarunki w postaci słodyczy. Goździki nadal są niezwykle popularnym kwiatem. Obok niego królują tulipany i czerwone róże, te szczególnie dla partnerek. Ludzie lubią być zaskakiwani czymś nietuzinkowym, różnica płci nie ma tu znaczenia. Na prywatnym gruncie bardzo stereotypizujące jest dawanie nawet drobnych upominków związanych z wykonywaniem prac domowych.
Trzeba pamiętać, że jest to dzień upamiętniający walkę o równe traktowanie z uwagi na płeć i tak winien być uczczony.
insp. Krzysztof Łaszkiewicz- Pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka
