Statut Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej

Data publikacji: 03.11.2015

W Dzienniku Ustaw opublikowano Statut Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej - Interpol, przyjęty w Wiedniu dnia 13 czerwca 1956 r. (Dz.U. 2015 poz. 1758) i Oświadczenie Rządowe z dnia 24 września 2015 r. w sprawie mocy obowiązującej Statutu Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej - Interpol, przyjętego w Wiedniu dnia 13 czerwca 1956 r. (Dz.U. 2015 poz. 1759).

Międzynarodowa Organizacja Policji Kryminalnej – Interpol jest organizacją, której celem jest zapewnienie współpracy organów policyjnych w zapobieganiu i zwalczaniu przestępczości i rozwój tej współpracy. Obecnie do Interpolu należy 190 państw i stanowi on największą międzynarodową organizację policyjną oraz ważne forum współpracy policyjnej państw, zwłaszcza tych, które nie należą do Unii Europejskiej (aktualna informacja o państwach-stronach statutu jest dostępna na stronie internetowej Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej – Interpol w zakładce: http://www.interpol.int/Member-countries/World).

Podstawą prawną działania Interpolu jest Statut uchwalony w 1956 r. Inne ważne dokumenty regulujące jego pracę to: Regulamin Ogólny, Regulamin przetwarzania informacji, Standardy Pracy Krajowych Biur Interpolu oraz Regulamin Finansowy.

Podstawę podejmowanych przez Interpol działań stanowią także rezolucje Zgromadzenia Ogólnego Interpolu, uchwały i rezolucje Organizacji Narodów Zjednoczonych, a także konwencje i porozumienia międzynarodowe, w których Interpol wymieniany jest jako podmiot współpracy.

Działania Interpolu koordynuje Sekretariat Generalny, stanowiący centralny punkt kontaktowy dla Krajowych Biur Interpolu, działających w poszczególnych państwach członkowskich.

Polska Policja jest obecna w międzynarodowych strukturach policyjnych od 1923 r., kiedy to jej przedstawiciele uczestniczyli w kongresie założycielskim Międzynarodowej Komisji Policji Kryminalnych. W 1952 r. strona polska zerwała współpracę z Interpolem, chociaż formalnie nigdy z niego nie wystąpiła. Wznowienie członkostwa nastąpiło w dniu 27 września 1990 r., podczas 59. Sesji Zgromadzenia Ogólnego Interpolu w Ottawie.

W wyniku przemian ustrojowych, po 1989 r., Policja stanęła przed nowymi wyzwaniami, bowiem pojawiły się nowe rodzaje przestępstw, w szczególności takie jak: nielegalny obrót środkami narkotykowymi, przestępstwa bankowe czy piractwo towarowe. Ułatwienia w ruchu granicznym oraz położenie geograficzne w centrum Europy sprawiły, że Polska stała się krajem częstego przemytu dla zorganizowanych grup przestępczych. Policji trudno byłoby samodzielnie sprostać tym nowym wyzwaniom. Koniecznością stało się nawiązanie współpracy z organami ścigania innych państw. Dzięki przynależności do Interpolu Policja uzyskała dostęp do bogatych zbiorów danych tej organizacji, jak również do nowoczesnego, zinformatyzowanego systemu wymiany informacji o globalnym zasięgu.

W celu zobrazowania przedmiotu i zakresu współpracy Policji z Interpolem należy wskazać, że w minionych latach w ciągu roku dochodziło do wymiany informacji dotyczących m.in. następujących spraw skradzionych pojazdów (około 300 000), skradzionych dokumentów podroży (około 450 000), skradzionych dokumentów administracyjnych (około 150 000), poszukiwanych sprawców przestępstw (około 11 000).

Z zasobów Interpolu korzysta również Komenda Główna Straży Granicznej, natomiast Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Szef Biura Ochrony Rządu oraz Generalny Inspektor Informacji Finansowych zawarli (lub negocjują zawarcie) z Komendantem Głównym Policji porozumień umożliwiających bezpośredni dostęp do baz danych Interpolu.

Podczas sesji Zgromadzenia Ogólnego Interpolu, która odbyła się w dniach 31 października – 3 listopada 2011 r. w Hanoi, została przyjęta rezolucja nr AG-2011-RES-15, zatwierdzająca rejestrację i publikację Statutu Interpolu przez Organizację Narodów Zjednoczonych, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, oraz zobowiązująca Sekretariat Generalny Interpolu do podjęcia wszelkich niezbędnych w tym celu kroków.

Mimo faktycznej, ponownej od dnia 27 września 1990 r., przynależności polskiej Policji do Interpolu i korzystania z wynikających z tego tytułu uprawnień oraz spełniania ciążących na niej obowiązków, Rzeczpospolita Polska do chwili obecnej nie podjęła działań mających na celu formalne związanie się Statutem tej organizacji. Wynikło to z faktu, iż Statut nie podlegał procedurze podpisania przez państwa członkowskie oraz nie zawiera postanowień dotyczących konieczności jego ratyfikacji. Państwa wyrażały w praktyce zgodę na związanie się Statutem poprzez złożenie wniosku o przyjęcie w poczet Interpolu oraz brak zgłoszenia sprzeciwu wobec związania się Statutem.

Impuls do rozpoczęcia procesu ratyfikacji Statutu w poszczególnych państwach członkowskich stanowi wyżej wspomniana rezolucja Zgromadzenia Ogólnego Interpolu AG, w której podkreślono potrzebę jednoznacznego uregulowania formalnoprawnej przynależności państw do tej organizacji. Formalne związanie Rzeczypospolitej Polskiej Statutem umożliwi uznanie dorobku prawnego Interpolu za prawnie wiążący.

 

Źródło: isap.sejm.gov.pl i www.prezydent.pl