Postępowanie przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów

Data publikacji: 09.10.2015

8 października 2015 r. zostało opublikowane Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 września 2015 r. w sprawie postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów (Dz. U. z 2015 r., poz. 1565), które zastąpiło dotychczasowe Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2005 r. w sprawie postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów.

Dostosowanie przepisów w zakresie postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów podyktowane zostały zmianą w ustawie z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.

Dodatkowo zmiany zawarte w rozporządzeniu były spowodowane ogłoszeniem w dniu 5 listopada 2013 r. ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 1282). Dlatego też, była konieczność dostosowania obecnych regulacji do nowego brzmienia art. 245 § 1 cyt. ustawy, który stanowi, iż obecność policjanta przy rozmowie osoby zatrzymanej z adwokatem jest dopuszczalna wyłącznie w wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami.

Nowy przepis wprowadza możliwość ustalenia tożsamości osoby na podstawie danych osobowych przetwarzanych w policyjnych zbiorach danych lub zbiorach do których Policja posiada dostęp.

Dostosowanie sformułowania „tajemnica państwowa i służbowa” do przepisów wynikających z ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 182, poz. 1280).

Kolejną zmianą w rozporządzeniu jest umożliwienie określenia sposobu postępowania przy wykonywaniu przez policjantów uprawnień w zakresie pobierania linii papilarnych od osób oraz ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości oraz uprawnień w zakresie pobierania od osób, za ich zgodą, linii papilarnych lub wymazu ze śluzówki policzków, w celu identyfikacji osób zaginionych lub zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości.

Ponadto, w stosunku do dotychczas obowiązującego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2005 r. w sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów (Dz. U. z 2005 r. Nr 141, poz. 1186) w:

  • § 2 ust. 2 dokonano zmiany o charakterze porządkowym dookreślając postępowanie policjanta nieumundurowanego w przypadku żądania osoby wobec której podjęto czynności służbowe okazania legitymacji służbowej wskazując, iż policjant okazuje legitymację w sposób umożliwiający odnotowanie danych w niej zawartych,
  • § 4 dotyczącym sposobu ustalania tożsamości osoby legitymowanej dodano przepis umożliwiający ustalenie tożsamości również na podstawie informacji, w tym danych osobowych przetwarzanych w policyjnych zbiorach danych lub zbiorach do których Policja posiada dostęp (zdjęcie wraz z opisem wizerunku osoby lub odciski linii papilarnych),
  • § 8 ust.1 i 2, § 9 ust.1 i § 17 ust.1 dotyczący postępowania policjantów wobec osoby zatrzymanej oraz podczas przeprowadzania kontroli osobistej usunięto zwroty „kolejno” oraz „w kolejności”. Wskazane wyrażenia narzucały chronologię poszczególnych czynności podejmowanych wobec osób zatrzymanych, doprowadzanych, oraz podczas przeprowadzania kontroli osobistej. Argumentowano to tym, iż istotą przepisów zawartego w przedmiotowym akcie prawnym powinno być przede wszystkim określenie czynności niezbędnych do wykonania. Dlatego też, podnoszono, iż kwestia kolejności ich wykonania jest sprawą drugorzędną i powinna być uzależniona przede wszystkim od taktyki przeprowadzania tego typu interwencji, jak również powinna być dostosowana do okoliczności wydarzenia,
  • uwzględniono w załączniku nr 3 do projektu zmianę wynikającą z ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 1282) polegającą na nadaniu nowego brzmienia art. 245 § 1 cyt. ustawy, który stanowi, iż obecność policjanta przy rozmowie osoby zatrzymanej z adwokatem jest dopuszczalna wyłącznie w wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami,
  • ujednolicono sposób dokumentowania czynności służbowych tj. legitymowanie, kontrola osobista (…), obserwowanie i rejestrowanie obrazu i dźwięku w miejscach publicznych oraz wprowadzono również możliwość dokumentowania powyższych czynności w postaci elektronicznej,
  • § 23 sformułowanie „tajemnicę państwową lub służbową” zastąpiono zwrotem „informacje niejawne”. Przedmiotowa zmiana ma charakter porządkowy polegający wyłącznie na dostosowaniu do przepisów wynikających z ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 182, poz. 1280),
  • Wprowadzono nowe wzory pouczeń dla osób zatrzymanych na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 2a art. 15 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.