Darmowe porady prawne

Data publikacji: 27.08.2015

Od początku 2016 roku w całej Polski zacznie funkcjonować system darmowych porad prawnych. Jest to rezultat wejścia w życie ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej przygotowanej w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Powstanie ponad 1,5 tys. punktów, w których profesjonaliści będą świadczyć pomoc prawną. Dzięki współpracy rządu, samorządów i organizacji pozarządowych ogólnopolski system zagwarantuje nieodpłatny dostęp do porad prawnych na poziomie lokalnym i zniweluje zbyt często występującą w naszym kraju barierę finansową do korzystania z profesjonalnej usługi prawnej.

 

Nieodpłatna pomoc prawna

Ustawa zakłada, że darmową pomoc prawną (na etapie przedsądowym) otrzymają:

  • młodzież do 26. roku życia,
  • osoby posiadające ważną Kartę Dużej Rodziny,
  • seniorzy po ukończeniu 65 lat,
  • osoby fizyczne, którym w okresie roku poprzedzającego zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej na podstawie ustawy o pomocy społecznej,
  • kombatanci,
  • weterani,
  • zagrożeni lub poszkodowani katastrofą naturalną, klęską żywiołową lub awarią techniczną.

Jednolite standardy udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej zapewni fakt, że będzie ona stanowiła zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Umożliwi to także sprawowanie nadzoru nad jej wykonywaniem oraz zapewni stałe źródło finansowania. Zadanie to będzie finansowane z budżetu państwa. Nieodpłatna pomoc prawna udzielana będzie w punktach określanych przez jednostki samorządu terytorialnego.

Ważnym elementem systemu, będą organizacje pozarządowe. Z uwagi na ich doświadczenie i dorobek, przewidziano możliwość powierzenia im do prowadzenia 50% punktów nieodpłatnej pomocy prawnej. W skali całego kraju powstanie ponad 1,5 tys. punktów, w których nieodpłatnie będzie świadczona pomoc prawna.

Nieodpłatnej pomocy prawnej udzielać będą adwokaci i radcowie prawni, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach również aplikanci adwokaccy lub radcowscy z upoważnienia odpowiednio – adwokata lub radcy prawnego udzielających nieodpłatnej pomocy prawnej. Natomiast w punktach prowadzonych przez organizacje pozarządowe porad będą mogli udzielać także doradcy podatkowi oraz absolwenci wyższych studiów prawniczych (posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie).

Nieodpłatna pomoc prawna będzie udzielana w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej w przeciętnym wymiarze 5 dni w tygodniu przez co najmniej 4 godziny dziennie.

Pomoc prawna będzie polegała na:

  • udzieleniu informacji o obowiązującym stanie prawnym, przysługujących uprawnieniach lub spoczywających obowiązkach;
  • przedstawieniu propozycji sposobu rozwiązania problemu prawnego;
  • pomocy w sporządzeniu projektu pisma w zakresie niezbędnym do udzielenia pomocy prawnej, (nie obejmuje pism procesowych w postępowaniach przygotowawczym lub sądowym i pism w postępowaniu sądowo-administracyjnym – wówczas osoba uprawniona może wnioskować o ustanowienie pełnomocnika z urzędu);
  • sporządzeniu projektu pisma procesowego o zwolnienie od kosztów sądowych lub o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

 

Edukacja prawna

Ustawa przewiduje także działania polegające na kształtowaniu świadomości prawnej obywateli. Zgodnie z tekstem ustawy organy administracji publicznej realizując pozostające w ich właściwości zadania z zakresu edukacji prawnej społeczeństwa będą zobligowane do podejmowania działań edukacyjnych zmierzających do zwiększenia świadomości prawnej społeczeństwa.

Zadania będące przedmiotem omawianej problematyki będą mogły być realizowane przez organizacje pożytku publicznego, a także uczelnie prowadzące studia wyższe na kierunku prawo, samorządy zawodowe adwokatów, radców prawnych, notariuszy, komorników sądowych oraz doradców podatkowych – wyłonione w trybie otwartego konkursu ofert.

 

Źródło: premier.gov.pl