Czy wiesz kim były sufrażystki?

Data publikacji: 05.03.2015

Świat kobiet w Polsce, choć wciąż niepozbawiony dyskryminacji i nierównego traktowania to wygląda dziś zupełnie inaczej niż w historii, która nie szczędziła kobietom braku wielu praw i wiązała z tym liczne upokorzenia społeczne.

Sufrażystki (ang. suffrage - prawo głosowania), w krajach anglosaskich było to określenie kobiet walczących o równouprawnienie i uzyskanie praw wyborczych.

Walka o prawa wyborcze dla kobiet rozpoczęła się już w XVIII wieku. Pierwszą "współczesną" wojowniczką o prawa wyborcze kobiet była Olimpia de Gouges, którą ścięto 3 listopada 1793 za przygotowanie w czasie Rewolucji Francuskiej Deklaracji Praw Kobiety i Obywatelki.

Ruch sufrażystek powstał w 1848 w USA ogłaszając deklarację praw kobiety. Ten społeczny ruch uaktywnił się podczas wojny secesyjnej 1861-1865. Prawa wyborcze kobiety uzyskały po raz pierwszy na terytorium Wyoming w 1869, lecz walka o prawa trwała aż do przyjęcia przez Kongres 19. poprawki do konstytucji w 1920 roku.

W Wielkiej Brytanii ruch sufrażystek rozwijał się wolniej niż w USA i nie przyniósł od razu zamierzonych sukcesów. J.S. Mill wniósł do Izby Gmin w 1866 petycję domagającą się praw dla kobiet, odrzuconą przez parlament. Niejaka E. Pankhurst założyła 1903 Społeczno-Polityczną Unię Kobiet, działającą za pomocą środków pozaprawnych, co prowadziło do represji ze strony władz. Kobiety w Wielkiej Brytanii uzyskały ograniczone prawa wyborcze w 1918, a pełne dopiero w 1928.

Faktycznie ruch sufrażystek wywalczył prawo głosu kobiet między innymi w Nowej Zelandii w 1893 roku, a w 1902 roku w Australii i w USA w 1920 roku.

W Polsce kobiety uzyskały prawa wyborcze po odzyskaniu suwerenności 28 listopada 1918 roku dekretem Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. Dekret Naczelnika Państwa o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego stanowił, iż "Wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel Państwa bez różnicy płci" oraz "Wybieralni do Sejmu są wszyscy obywatele (lki) państwa posiadający czynne prawo wyborcze". Postanowienia zostały utrzymane przez konstytucję marcową.

 

mł. insp. Krzysztof Łaszkiewicz- Pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka