NIK: przywrócić kluczową rolę Policji w systemie przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Data publikacji: 29.01.2014

Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła raport z kontroli wykonywania zapisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie przeprowadzonej w latach 2010-2011 oraz pierwszym półroczu 2012 r. W ocenie NIK ustawa jest nieskuteczna, nie spełniła celów zakładanych w uzasadnieniu, a przede wszystkim pogorszyła sytuację ofiar przemocy i znacznie wydłużała czas udzielania pomocy.

Dyrektor Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny w NIK Jacek Szczerbiński zwrócił uwagę, że znowelizowana ustawa zbiurokratyzowała procedury udzielania pomocy ofiarom, odebrała część zadań Policji - np. w przypadku "Niebieskich Kart" (zakładanych w rodzinach, gdzie dochodzi do przemocy) - i przekazała zespołom interdyscyplinarnym, które pracują bez wynagrodzenia, po godzinach i są swoistą "instytucją bez instytucji". Dlatego - jak zaznaczył - przedstawiciele instytucji, które nowela ustawy włączyła w system przeciwdziałania przemocy i którzy powinni w pracach zespołów uczestniczyć, czyli pracownicy służby zdrowia i oświaty - nie chcą się w nie włączać. Podkreślił, że w ustawie nie przewidziano np. środków na wysyłanie listów poleconych do osób, z którymi zespół chce się spotkać czy na właściwe przechowywanie danych osobowych, które gromadzi.

Wskazał, że przed nowelizacją ustawy formularz "Niebieskiej Karty" miał dwie strony, obecnie liczy osiem. Rozbudowanie formularza prowadzi zaś do tego, że trzeba skupić się na biurokracji, a nie na skutecznej interwencji. Poinformował, że kontrola wykazała bardzo istotny, 40-procentowy spadek ujawnianych przez Policję przypadków przemocy, choć to wciąż Policja najczęściej zakłada "Niebieskie Karty".

Podkreślił, że brakuje środków na realizację zadań przewidzianych w ustawie, ośrodki pomocy społecznej mają za mało pracowników. Dodał, że zespoły interdyscyplinarne działające w małych środowiskach złożone są z osób, które często znają ofiary przemocy, co prowadzi do upokarzających dla nich sytuacji, gdy o intymnych i trudnych przeżyciach muszą opowiadać przed bliższymi lub dalszymi znajomymi.

J. Szczerbiński zwrócił także uwagę, że 80 proc. wyroków wobec sprawców przemocy zapadło w zawieszeniu i bez skierowania sprawcy na oddziaływania korekcyjno-edukacyjne, co w takich przypadkach powinno być obligatoryjne.

Jego zdaniem konieczne jest usprawnienie prowadzonych w ramach ustawy procedur tak, aby były elastyczne i prostsze, a działania pomocowe wobec ofiar mogły być podejmowane bezzwłocznie. Sugerował również przywrócenie Policji kluczowej roli w systemie przeciwdziałania przemocy, ponieważ jest ona najbardziej skuteczna.

***

28 stycznia br. senacka komisja zapoznała się z raportem NIK oraz sprawozdaniem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.

Źródło: PAP