ODSŁONIĘCIE TABLICY UPAMIĘTNIAJĄCEJ PODINSPEKTORA POLICJI PAŃSTWOWEJ ROMANA PROTA SZTABĘ

Data publikacji: 27.05.2019

W Komendzie Wojewódzkiej Policji w Białymstoku odsłonięto tablicę upamiętniającą podinspektora Policji Państwowej Romana Prota Sztabę. W latach 1937-1939 pełnił funkcję Komendanta Wojewódzkiego Policji w Białymstoku. Po wybuchu II wojny światowej zorganizował doskonale działającą organizację konspiracyjną. Aresztowany przez Gestapo został wywieziony do Auschwitz. Za wojskową i policyjną służbę był wielokrotnie odznaczony. Dla dobra Ojczyzny i policjantów poświęcił to co najcenniejsze – życie.

Dziś, w Komendzie Wojewódzkiej Policji w Białymstoku, odbyła się uroczysta zbiórka, w trakcie której została odsłonięta tablica upamiętniająca podinspektora Policji Państwowej Romana Prota Sztabę. Uroczystość rozpoczęło złożenie meldunku Zastępcy Komendanta Głównego Policji młodszemu inspektorowi Tomaszowi Szymańskiemu przez dowódcę uroczystości komisarza Mariusza Wilińskiego. Przybyłych na uroczystą zbiórkę gości przywitał Komendant Wojewódzki Policji w Białymstoku nadinspektor Daniel Kołnierowicz. Postać podinspektora Sztabę oraz jego służbę przybliżył Marek Gajewski z Muzeum Wojska w Białymstoku. Z kolei laudację pt. „Roman Prot Sztaba -  początki konspiracji w Krakowskiej Policji” wygłosił Michał Chlipała z Uniwersytetu Jagielońskiego w Krakowie, którego wystąpienie poprzedziło wykonanie utworu pt. „Granatowi chłopcy” autorstwa Michaliny Makowieckiej. Utwór wykonał Chór Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku dzięki uprzejmości Michała Chlipały, który udostępnił pełen zestaw nut.

Następnie po odczytaniu i podpisaniu aktu odsłonięcia tablicy, delegacja w składzie: Zastępca Komendanta Głównego Policji, Wojewoda Podlaski, Komendant Wojewódzki Policji w Białymstoku, Dyrektor Muzeum Wojska w Białymstoku - odsłoniła tablicę pamiątkową, którą poświęcili Kapelani podlaskiej policji. W dalszej części uroczystości pod tablicą został złożony wieniec i odegrany utwór „Śpij Kolego”.

Podinspektor Roman Prot Sztaba rozpoczął służbę w Policji Państwowej 17 grudnia 1920 roku. Wcześniej brał udział w I wojnie światowej walcząc w szeregach armii austo-wegierskiej. Służbę w Wojsku Polskim rozpoczął w stopniu podporucznika otrzymując przydział do 2 pułku strzelców lwowskich. Walczył w 1919 roku przeciwko Ukraińcom oraz w 1920 roku w wojnie polsko-bolszewickiej. Podinspektor Roman Prot Sztaba zanim trafił do Białegostoku pełnił służbę w Przemyślu, Stanisławowie, Warszawie, a także we Lwowie. Od 1935 roku podinspektor Roman Prot Sztaba rozpoczął służbę w Białymstoku, gdzie objął obowiązki oficera inspekcyjnego i zastępcy komendanta. Od 28 marca 1937 roku pełnił obowiązki Komendanta Wojewódzkiego Policji Państwowej okręgu białostockiego, a od 21 marca 1938 roku do 26 stycznia 1939 roku był Komendantem Wojewódzkim PP w Białymstoku. Pod jego kierownictwem białostockie struktury Policji funkcjonowały do 26 stycznia 1939 roku. Zarządzając białostockim garnizonem podinspektor Sztaba wykazywał się niezwykłą konsekwencją. Od podległych komendantów wiejskich posterunków wymagał również patrolowania ulic, a nie ograniczania się do pełnienia służby na posterunku. Z Białegostoku komendant Sztaba odchodził z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku oraz z uznaniem całej społeczności lokalnej. Następnie trafił na Wołyń, gdzie również był komendantem wojewódzkim. Po wrześniowej klęsce podinspektor Sztaba trafił do Krakowa. Razem z innymi oficerami przedwojennej Policji Państwowej zorganizował doskonale działającą organizację konspiracyjną, która była podporządkowana w swym działaniu Komendzie Głównej Związku Walki Zbrojnej Armii Krajowej. W 1942 roku został aresztowany przez Gestapo i trafił do niemieckiego nazistowskiego obozu w Auschwitz, a następnie do obozu pracy w Eberbach, położonym na terenie Badenii-Wirtembergii.

Podinspektor Roman Prot Sztaba dla ojczyzny i życia swoich kolegów-policjantów poświęcił to najcenniejsze – życie. Za wojskową i policyjną służbę był odznaczony -  Krzyżem Walecznych, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.